رئیس جمهور گفت: گزارش معاون وزارت بهداشت میگوید، ۲۵ میلیون جمعیت ایرانی از کرونا عبور کردهاند و بقیه جمعیت حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون نفر دیگر در معرض ابتلا در ماههای آینده خواهند بود.
به گزارش «تابناک»؛ جلسه امروز ستاد ملی مقابله با کرونا، در حالی به ریاست دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور برگزار شد که بسیاری چشم انتظار اعلام محدودیتهای جدید کرونایی در پی اوج گرفتن آمار ابتلا و مرگ و میر کووید-۱۹ بودند؛ اما به جای آن، شنونده سخنانی از زبان رئیس جمهور بودند که خیلی زود به شکل گیری مناقشهای جدی منجر شد؛ مناقشهای پیرامون آمارها و واقعی بودن آمارهای اعلامی!
رئیس جمهور سخنان خود را این گونه آغاز کرد: چون ما در شرایطی هستیم که هنوز دارو و واکسن قطعی برای مقابله با بیماری کرونا وجود ندارد و به ایمنی جامع نرسیدیم، بنابراین راهی نداریم که دست به دست هم دهیم تا بتوانیم زنجیره ابتلا را قطع کرده و شرایط را برای کشور و ساماندهی محیط بهداشتی و فعالیتهای مورد نیاز کشور آماده کنیم.
تاکنون ۲۵ میلیون ایرانی به این ویروس مبتلا شدهاند
وی در ادامه به گزارشی در خصوص وضعیت ابتلای مردم به کرونا اشاره کرد که وزارت بهداشت در اختیارش قرار داده و گفت: تخمین ما بر این است که تاکنون ۲۵ میلیون ایرانی به این ویروس مبتلا شدند و قریب حدود ۱۴ هزار نفر هم عمرشان را در این مدت از دست دادهاند. تعداد زیادی از افراد بستری بودند و در این ۱۵۰ روز آمده است که مجموعاً بیش از ۲۰۰ هزار نفر در بیمارستانها بستری بودند. در این گزارش آمده است که ما باید این احتمال را بدهیم که ۳۰ تا ۳۵ میلیون نفر در معرض ابتلا خواهند بود.
روحانی افزود: در همین گزارش پیشبینی شده است تعداد بستریهایی که در آینده باید پیش بینی کنیم حدود دو برابر آن مقداری است که ما در ۱۵۰ روز شاهد آن بودهایم. خودمان را باید از نظر درمان و تختهای بیمارستانی آماده و با شرایط پیش رو مقابله کنیم. شهر سفید در وضعیت فعلی معنایی ندارد.
رئیس جمهور در ادامه گفت: در این گزارش همچنین آمده است که از هر ۱۰۰۰ نفری که به این ویروس مبتلا میشوند ۵۰۰ نفر آنها علامتی ندارند و ممکن است متوجه هم نشوند. حدود ۳۵۰ نفر علائم خفیف دارند و نیازی به بستری ندارند، اما ممکن است ۱۵۰ نفر از هر ۱۰۰۰ نفر نیاز به بستری شدن داشته باشند؛ بنابراین، ما یک جمعیت چند ده میلیونی پیش روی داریم که در میان هر هزار نفری که مبتلا میشوند، ممکن است بیشتر از صد نفر نیاز به بستری شدن داشته باشند و خودمان را باید برای آن آماده کنیم.
چرایی شکل گیری موج اول و دوم شیوه بیماری در کشور
روحانی با بیان اینکه ما تاکنون دو موج از این بیماری را شاهد بودیم، گفت: موج اول در اسفند و فروردین بود که در اواخر فروردین نوعی آرامش نسبی برقرار شد و موج دوم نیز از اواخر خرداد آغاز شد و هنوز درگیر آن هستیم. مکانهای شیوع این موج مشابه نبود و برخی استانها درگیر موج اول و برخی دیگر در موج دوم با آن مواجه شدند. قم و گیلان در رأس ابتلا در موج اول بودند؛ گزارشهایی داریم که احتمالا انتشار ابتلا در کشور از قم و گیلان بوده و این به خاطر مسافرانی است که از ووهان وارد کشور شدند. در قم به علت روابط تجاری و در گیلان نیز جنبه ورزشی و دانشجویی داشته که این بیماری وارد کشور شده و بیماری گسترش یافته است.
وی افزود: موج اول این بیماری با غافلگیری توأم بود و بیماری وارد کشور شد و شاید تا روزی که ما متوجه شویم دو یا سه هفته طول کشیده باشد و بعد از مثبت شدن تست، این موضوع را اعلام کردیم. موج دوم عمدتا به پایبندی مردم به آداب و سنن مربوط میشود. شروع موج دوم به این دلیل است که عروسیها، عزاها و مهمانیها و روابط اجتماعی وضع خاص خود را دارد و تعطیلات تابستان آداب و رسومی دارد و توجه کافی هم به این بیماری نشده است.
رئیس جمهور تاکید کرد: طبق نموداری که آقای دکتر رئیسی، معاون «بهداشت» وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ارائه کردند، در بیماریهای اپیدیمیک که وقتی بیماری اوج میگیرد، ترس عمومی افزایش مییابد و وقتی بیماری مقداری کنترل میشود، ترسها از بیماری کاهش مییابد. بعد از اینکه ترس از بیماری کاهش یافت، مردم فعالیتها و رفت و آمدهای خود را ادامه میدهند و بیماری دوباره اوج میگیرد. موج دوم به این خاطر است که ترسها از بیماری ریخته شد و آداب و رسومی که باید ترک میشد، صورت نگرفت. ما باید فعلا و حداقل تا پایان سال این آداب و رسوم را کنار بگذاریم.
سه راه حل اساسی؛ ماسک، فاصله گذاری و بهداشت فردی
وی افزود: موضوع عجیبی در این بیماری که مشکلات را مضاعف کرده، بیماران بدون علامت است. ۵۰۰ نفر از هر ۱۰۰۰ نفر بدون علامت هستند و این افرادِ بدونِ علامت مشکل ایجاد میکنند. چنین فردی میگوید من سلامتم و مشکلی ندارم و بیشترین انتشار ویروس توسط کسانی انجام میشود که علامت ندارند؛ این معضلی است که در این بیماری وجود دارد. مشکل دوم این است که ممکن است در کشورهای دیگر هم باشد و در کشور ما فشار خون بالا و چربی خون و دیگری بیماریهای زمینهای وجود دارد که کار ما را سختتر میکند.
روحانی با اشاره به راهحلهای موجود گفت: در این شرایط سه راهحل اساسی وجود دارد که وزارت بهداشت و درمان بر این راهحلها تاکید میکند و همه ما باید بر این توصیهها توجه کنیم؛ سادهترین، موثرترین و کمهزینهترینِ آن ماسک است. ماسک هم هزینه کمی دارد و آسان و راحت است و همچنین عامل خوبی برای جلوگیری از شیوع بیشتر این بیماری است. باید در کنار ماسک، فاصله اجتماعی را رعایت کنیم و جلوی اجتماعات را بگیریم و بهداشت فردی و خصوصا شستن دست مد نظر باشد.
وی افزود: خوشبختانه هم وزارت بهداشت و هم شرکتهای دانشبنیان برای داروهایی که میتواند در روند درمان این بیماری تأثیرگذار باشد، تلاش خوبی کردند و ۵ دارو در در این زمینه در اختیار است و یک دارو نیز در هفتههای پیش رو در اختیار ما قرار خواهد گرفت. در زمینه دارویی که میتواند تاثیرگذار باشد، کار خوبی صورت گرفته و از کسانی که در این زمینه تلاش کردند تشکر میکنیم و البته در زمینه واکسن نیز تلاش میکنند و امیدواریم به نتایج خوبی دست یابند.
رئیسجمهور اظهار داشت: در برخی کشورهای شرق آسیا میبینیم که این بیماری سریعتر کنترل شده و مشکلات کاهش یافته است؛ برخی کشورها تعداد مبتلایشان از چند صد هزار نفر هم تجاوز نکرده و علت این است که آنها تجربه گذشته را دارند. این کشورها در سال ۲۰۰۳ تجربه «سارس» داشتند و بعد از آن نیز آنفلوآنزای خوکی و مرغی را تجربه کردند و مردمشان به محض مواجهه، خودشان را آماده کردند و آمادگی کاملی در این کشورها وجود داشت. همچنینی اطاعت خوب از دستورالعملهای پزشکی صورت گرفته و مردمشان نیز صادقانه اعلام کردند که مبتلا شدند و کسی ابتلای خود را مخفی نکرده است. کسی که مبتلا میشود اگر صادقانه عمل نکند و به تعهدی که باید ۱۴ روز قرنطینه شود عمل نکند، برای خود و جامعه مشکلساز میشود.
ضرورت افزایش «تابآوری ملی»
ضرورت افزایش «تابآوری ملی» در برابر این بیماری نکته دیگری بود که رئیس ستاد ملی مبارزه با کرونا مورد تاکید قرار داد و در ادامه آن گفت: باید تابآوری ملی و تابآوری جامعه را در برابر این بیماری بالا بریم، به ویژه در بخش سلامت و اقتصاد. اولین بخشی که در زمینه اقتصادی برای ما اهمیت دارد موضوع تولید است. تولید باید افزایش یابد و کالای مورد نیاز مردم در دسترس آنان قرار بگیرد. اشتغال وابسته به تولید است و اگر تولید تعطیل شود، فرد بیکار میشود و زندگیاش متلاشی میشود.
وی افزود: حدود ۱۵ میلیون کارگر، کارفرما و فعال تولیدی داریم که جمعیتی حدود ۵۰ میلیون نفر با خانوادههایشان هستند. اول باید از اینها حفاظت شود و دستورالعملهای حفاطتی باید با شدت در کارخانهها و کارگاهها اجرا شود و اگر دقیق عمل نکنیم تولید و زندگی مردم متوقف میشود. بخش بزرگی از تولید به شویندهها، ماسک، کیتها، دستگاه تنفسی و تجیهیزات پزشکی مربوط میشود. خوشبختانه ما میتوانیم همه این اقلام و داروهایی که میتواند موثر باشد در داخل کشور تولید کنیم و نیازمندی ما خیلی کم است و در اکثر موارد به خارج از کشور بینیاز هستیم.
روحانی افزود: در بخش سلامت نیز به تابآوری نیاز داریم؛ نیروی انسانی اولین قسمت از این بخش است. پرستار، بهیار، پزشک، متخصص و کادر درمانی ما دست به دست یکدیگر میدهند و جبهه دفاع سلامت را به وجود میآورند، اهمیت زیادی دارند. باید به تعداد کافی نیروی انسانی داشته باشیم و نیروی انسانی ما باید به موقع استراحت کند و اگر ۵ روز مداوم کار کند و استراحت نداشته باشد، اذیت میشود. انگیزه کادر درمانی ما بالاست.
وی با اشاره به اینکه کادر درمانی ما انگیزه بالایی دارند، گفت: اول باید خود کادر پزشکی سالم بماند و باید برای اینکه سلامت باشند، همه امکانات برایشان فراهم شود و مواد ضدعفونی و ماسک و گان لازم در اختیارشان قرار بگیرد. وزارت بهداشت ما بار سنگینی بر دوش دارد تا سلامت این کادر درمانی حفظ شود. نکته بعدی مسائل مالی است و ما باید نیازمندیهای کادر درمانی را برای خریدهای داخلی و خارجی و و حقوق و کارانهشان را تامین کنیم تا زندگی این عزیزان بچرخد.
نباید احساس مقهور بودن داشته باشیم؛ ما پیروز خواهیم شد
روحانی گفت: بیماری که با آن مواجه هستیم، همهگیر و عالمگیر است؛ اگر یک بیماری و یا حادثهای برای یک شهر رخ دهد، سایر شهرها و اگر بیماری و یا حادثه برای یک کشور رخ دهد، سایر کشورها به کمک میآیند؛ امروز همه استانهای ما درگیر هستند و اینکه ما میگوییم برخی مناطق در وضعیت هستند، به این معنا نیست که کرونا در آنجا وجود ندارد، بلکه آنجا هم درگیر هستند، الان همه کشورها درگیر این بیماری هستند و ما باید روی پای خود بایستیم.
وی افزود: قدرت ما مخصوصا در بخش سلامت و اقتصادی باید به گونهای باشد که روی پای خود بایستیم. زمانی بود که کسی به ما ماسک و سیتیاسکن نمیداد؛ ما از کشوری برای احتیاط مقادیری گندم خریداری کرده بودیم، ولی تا موضوع کرونا پیش آمد، آنها گفتند مقداری به تأخیر بیفتد و تا امروز هم به تأخیر انداختهاند؛ نه اینکه به واردات گندم نیازی داشته باشیم و امسال و سال هم به واردات نیازی نداریم و این برای احتیاط بود.
رئیس جمهور تصریح کرد: یکی از نکات خیلی مهم، اخلاق در کروناست. اگر به موقع دنبال تست، مراقبه و عمل به دستور العملها نباشیم، دچار مشکل خواهیم شد. باید به اخلاق در این زمینه توجه کنیم.
رئیسجمهور در پایان با تأکید بر اینکه نباید اضطراب به وجود بیاوریم، خاطرنشان کرد: نباید احساس مقهور بودن داشته باشیم، ما در برابر این بیماری پیروز خواهیم شد و این ممکن است زمانبر و یا سخت باشد، ولی در نهایت پیروز خواهیم شد. از روانشناسان و نخبگان میخواهم برای آرامش مردم کمک کنند و دست به دست هم دهیم تا بتوانیم به خوبی از این بیماری عبور کنیم.
کمتر از سیصد هزار یا ۲۵ میلیون مبتلا به کرونا در ایران؟!
اما ماجرای بیست و چند میلیونی ایرانیان مبتلا به کرونا که رئیس جمهور بیان کرد و تاکید داشت که منبع آن، وزارت بهداشت است، چیست؟ مگر نه اینکه با آمارهای رسمی این وزارت خانه تا به امروز ۲۷۱ هزار و ۶۰۶ تن به این ویروس و بیماری ناشی از آن یعنی کووید-۱۹ مبتلا شدهاند و هنوز راه زیادی تا رسیدن شمار مبتلایان به سیصد هزار تن مانده است؟ پس ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی به این ویروس و بیماری چه معنایی دارد؟!
این سوالی است که در پی اظهار نظر روحانی در زمانی کوتاه داغ و موجب شکل گیری مناقشاتی شد. مناقشاتی که برخی شان در روزها و هفته های ابتدایی شیوع ویروس در کشورمان به شدت داغ بود و تاکید داشت که آمارهای اعلامی از واقعیت دور هستند. ادعایی که به مرور و به طور ویژه بعد از سرایت ویروس به چند کشور اروپایی و بحران وسیعی که آن کشورها را در بر گرفت، فروکش کرد اما حالا مقدمات اوج گیری اش توسط رئیس جمهور فراهم شده است.
ابهامی که دبیر کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا کوشیده به آن پاسخ دهد، به این صورت که گفته: «ما کیتی به نام کیت الایزا، داریم که IGG و ایمونوگلوبولین M را اندازه گیری میکند. تست الایزا نشان میدهد که فرد در گذشته به کرونا مبتلا شده، بهبود یافته و در حال حاضر پادتن در بدنش موجود است، اما به هیچ وجه به این معنا نیست که این فرد اکنون بیمار است. بنابراین تست الایزا نشان میدهد که فردی مبتلا شده، بهبود یافته و در حال حاضر پادتن در بدنش موجود است. این تست برای اقدامات اپیدمیولوژیک و تحقیقاتی مورد استفاده قرار میگیرد، اما در کار تشخیص استفاده نمیشود.»
دکتر مصطفی قانعی افزوده: «وقتی تست الایزا را در جمعیت برده و یک جمعیت را با آن مورد تست قرار میدهند، به این نتیجه میرسد که چقدر از مردم به بیماری مبتلا شده اند و پادتن در بدنشان موجود است. از طرفی باید توجه کرد که بالای ۹۰ درصد کسانی که به بیماری کووید_۱۹ مبتلا میشوند، آنقدر خفیف است که حتی به پزشک مراجعه نمیکنند. این ۹۰ درصد همان گروهی هستند که فقط از طریق تست الایزا یا پادتن میتوانیم متوجه شویم که به بیماری مبتلا شده اند یا خیر و با تست دیگری نمیتوان این موضوع را فهمید. زیرا اصلا علائم بیماری را نداشتند که به پزشک مراجعه کنند.»
و با این مقدمه چینی ها نتیجه گرفته که: «زمانی که وزارت بهداشت اعلام میکند، ۲۵ میلیون نفر یا نزدیک به ۲۰ درصد جمعیت ایران، به کرونا مبتلا شدهاند، به معنای همان گروه مبتلای خفیف هستند که مشکلی نداشتند که بخواهند به پزشک مراجعه کنند و تست مولکولی تشخیصی از آنها گرفته شود؛ بنابراین این آمار به معنای تعداد بیمار نیست، بلکه تعداد بیماران همان کسانی هستند که یا بستری میشوند و یا آنقدر علائم دارند که تست PCR برایشان انجام شده و بیماری شان تشخیص داده میشود.»
اظهار نظری که معنای آن، مبنای متفاوت آمارهای ارائه شده توسط رئیس جمهور و وزارت بهداشت است؛ یکی به آمار تست های الایزا اشاره کرده که نوعی تست سرولوژی است و دیگری نتایج تست های پیسیآر را مبنا قرار میدهد که تستی از نوع مولکولی است. دو تست متفاوت که بارها و بارها مسئولان وزارت بهداشت تاکید کرده اند که تنها دومی برای تشخیص ابتلا به کووید ۱۹ قابل استناد است و لاغیر!